Goldman Sachs: το τέλος της ομερτά;

Από τη Monde (via Αυγή)

Η θορυβώδης παραίτηση ενός διευθυντή της εμπορικής τράπεζας Goldman Sachs, καταγγέλλοντας σε έντονα επικριτικό άρθρο του στους New York Τimes, την «περισσότερο τοξική και καταστροφική από ποτέ» λειτουργία αυτής της ισχυρής και μυστικοπαθούς επιχείρησης που βάζει το «συμφέρον του πελάτη σε δεύτερο πλάνο», προκάλεσε αίσθηση στον κόσμο των αγορών την Τετάρτη 14 Μαρτίου, όπως μαρτυρά ο αγγλοσαξονικός Τύπος.


Η επενδυτική τράπεζα οργάνωσε γρήγορα την αντίδρασή της, σε αντίθεση με άλλα σκάνδαλα κατά τα οποία έμοιαζε να είχε αιφνιδιαστεί, όπως όταν είχε δεχθεί επιθέσεις σχετικά με το επίπεδο των αποδοχών των υπαλλήλων της ενώ είχε δεχθεί κυβερνητική βοήθεια στη διάρκεια της κρίσης, παρατήρησε η Wall Street Journal.

Η στρατηγική καταρχήν συνίσταται στη μείωση του ρόλου και της επιρροής του τραπεζίτη Γκρεγκ Σμιθ στο εσωτερικό της επιχείρησης. Ο άνθρωπος που υπέγραψε με τον τίτλο του εκτελεστικού διευθυντή υπεύθυνου των αγορών παραγώγων στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική περιγράφεται σήμερα ως ενός απλού στελέχους, «ενός από τους 12 χιλιάδες αντιπροέδρους της εταιρείας, μεταξύ 30 χιλιάδων υπαλλήλων στον κόσμο».

Διπλωματούχος Οικονομικών στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, στην Καλιφόρνια, αυτός ο νοτιοαφρικανικής καταγωγής τραπεζίτης εργάστηκε ωστόσο για 12 χρόνια για την τράπεζα στη Νέα Υόρκη, μετά στο Λονδίνο, περνώντας από τα πιο ισχυρά επενδυτικά ταμεία και εθνικά ταμεία επενδύσεων του Κόλπου και της Ασίας.

Ο πρόεδρος γενικός διευθυντής Λόιντ Μπλάνκφεϊν και ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής Γκάρι Κον πέρασαν στην αντεπίθεση, σε σημείωμα που διανεμήθηκε στους υπαλλήλους και το οποίο αναφέρει η «Washington Post». 


«Είμαστε απογοητευμένοι από τους ισχυρισμούς που κάνει το άτομο αυτό, οι οποίοι δεν αντανακλούν τις αξίες μας, την κουλτούρα μας και τον τρόπο που η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων της Goldman Sachs αντιμετωπίζουν την κοινωνία και την εργασία που επιτελεί στο όνομα των πελατών μας» παρατηρούν, απορρίπτοντας τις κατηγορίες σύμφωνα με τις οποίες διαστρέβλωσαν την παράδοση των ισχυρών σχέσεων με τους πελάτες, όταν η εταιρία εισήχθη στο Χρηματιστήριο το 1999 για την ανάπτυξη των δικών της δραστηριοτήτων στις αγορές επιπλέον των ιδιωτικών επιχειρήσεων χρηματοδότησης.

Τέλος, τα υψηλά στελέχη πολλαπλασίασαν τις συναντήσεις για να καθησυχάσουν διευθυντές, μετόχους και πελάτες. Στο Λονδίνο, όπου εργαζόταν ο τραπεζίτης, στελέχη της επιχείρησης συνομίλησαν με τους πρώην προϊσταμένους του και τους συναδέλφους του προκειμένου να σταθμίσουν τον βαθμό ανησυχίας που προκλήθηκε από το άρθρο και κυρίως να διαπιστώσουν αν οι υπεύθυνοι της τράπεζας είχαν χαρακτηρίσει τους πελάτες τους «καραγκιόζηδες», όπως ισχυρίζεται ο Γκρεγκ Σμιθ.

Μπορεί η επιστολή να είχε ηχηρό αντίκτυπο σε μια κοινή γνώμη που έχει «υπερθερμανθεί» από τα πολλά σκάνδαλα που αγγίζουν τους μεγάλους θεσμούς της Γουόλ Στριτ από την αρχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης, αλλά εντυπωσίασε λιγότερο τους τραπεζίτες και τους τρέιντερ, για τους οποίους οι αποκαλύψεις του Γκρεγκ Σμιθ δεν συνιστούν κάτι το καινούργιο.

«Ο Γκρεγκ Σμιθ ξύπνησε από ένα παραμύθι;» αναρωτήθηκε ο Τούνκου Βαρανταραζάν, αρθρογράφος του Newsweek, σε άρθρο του για το The Daily Beast, που κατακρίνει την «υποκρισία και τον κυνισμό» που συνίσταται στην αποδοχή μιας καθυστερημένης συνειδητοποίησης, μετά από 12 χρόνια στην «καρδιά του κτήνους», που του «απέφεραν, ούτε λίγο ούτε πολύ, 10 εκατομμύρια δολάρια».

«Η Goldman Sachs γνώρισε συγκρούσεις συμφερόντων από την ίδρυσή της και δεν ήταν ποτε μια επιχείρηση ευγενικών φιλανθρώπων», παρατηρεί ο αρθρογράφος. «Ο Σμιθ μπήκε στην επιχείρηση το 2000, τη στιγμή της διάλυσης της διαδικτυακής φούσκας, κάτι που αντιστοιχεί σε μια περίοδο που, σε αντίθεση με ό,τι ισχυρίζεται ο τελευταίος, η δραστηριότητα της τράπεζας είχε επικεντρωθεί στην ακεραιότητα και το συμφέρον των πελατών».

Για τους τρέιντερ η επιστολή του Γκρεγκ Σμιθ θυμίζει περισσότερο ξεκαθάρισμα λογαριασμών με τον πρώην εργοδότη του παρά πραγματική μεταμέλεια. Σύμφωνα με έναν τρέιντερ που τον γνώρισε στο Λονδίνο και που ρωτήθηκε από το Reuters, ο τραπεζίτης ήταν δυσαρεστημένος που δεν κατάφερε να αποσπάσει τη θέση του γενικού διευθυντή γιατί τα εμπορικά του αποτελέσματα δεν ήσαν στο ύψος των προσδοκιών της Goldman Sachs.

Για άλλους ο Γκρεγκ Σμιθ παραιτήθηκε λόγω της πτώσης των μπόνους πέρσι, μαζί με τα κέρδη της αμερικανικής τράπεζας.

Όποια κι αν είναι τα κίνητρα του Γκρεγκ Σμιθ, αυτό το νέο σκάνδαλο προκαλεί ερωτήματα σχετικά με τις παραινέσεις του Λόιντ Μπλάνκφεϊν από τότε που πήρε τα ηνία της επιχείρησης το 2006, εκτιμά η «Washington Post». «Από την άποψη των δημοσίων σχέσεων, αυτό το επεισόδιο είναι πολύ οδυνηρό για την τράπεζα, σε μια κρίσιμη στιγμή για αυτήν» εκτιμά ο Άντριου Στόλτμαν, δικηγόρος κινητών αξιών, τον οποίο επικαλείται η εφημερίδα.

Αυτό το νέο σκάνδαλο έρχεται σε μια στιγμή που οι αμερικανικές ρυθμιστικές αρχές ετοιμάζονται να ολοκληρώσουν τον κανόνα Βόλκερ, που στοχεύει στον περιορισμό των κερδοσκοπικών επενδύσεων των τραπεζών και που πρόκειται να πλήξει σκληρά την Goldman Sachs.

Αυτό το γεγονός θα δημιουργήσει προηγούμενο, εκτιμούν από την πλευρά τους οι Financial Times, που βλέπουν σε αυτό μια ρωγμή στην κουλτούρα της σιωπής που υπερισχύει από ιδρύσεως αυτής της επιχείρησης που είναι 143 ετών. «Περισσότεροι τραπεζίτες είναι τώρα έτοιμοι να σπάσουν την ομερτά και να εκφράσουν τις ανησυχίες τους για το γεγονός ότι η δουλειά τους στην τράπεζα δεν είναι τόσο κερδοφόρος όσο στο παρελθόν. Ορισμένοι, όπως ο κ. Σμιθ, ισχυρίζονται ότι ανησυχούν για τον τρόπο αντιμετώπισης των πελατών» παρατηρεί η οικονομική εφημερίδα.

«Ο Λόιντ Μπλάνκφεϊν είναι βαρίδι στα πόδια μας, τόνισε στους F.T. ένας γενικός διευθυντής, υπό το κάλυμμα της ανωνυμίας. Ο κόσμος έχει βαρεθεί τις μεθόδους του μάνατζμεντ και θέλουν αλλαγή».

«Το ασυνήθιστο σε αυτή την υπόθεση δεν είναι η κριτική της τράπεζας, αλλά το γεγονός ότι αυτή είναι δημόσια. Έως σήμερα, η Goldman Sachs κατάφερνε να διατηρεί τις εσωτερικές της συγκρούσεις σε ιδιωτικό επίπεδο και να κρατά σιωπηλούς τους δυσαρεστημένους πελάτες» επιβεβαιώνει το Σλέιτ.

«Το πρόβλημα για την Goldman Sachs είναι ότι οι μισθωτοί της δεν φοβούνται πλέον να ασκήσουν κριτική στην επιχείρηση. Το διακύβευμα θα είναι λοιπόν η αποφυγή να ακολουθήσουν κι άλλοι τον δρόμο που άνοιξε ο Γκρεγκ Σμιθ».

Σε αντίθεση με το παρελθόν, η Goldman Sachs θα πρέπει να πάρει μέτρα, συμπεραίνουν οι αναλυτές. «Η επιστολή του Γκρεγκ Σμιθ φέρνει στο προσκήνιο μια επείγουσα ανάγκη για την επιχείρηση: να αποφασίσει μια για πάντα να εφαρμόσει τις 14 ιδρυτικές αρχές, και κυρίως το γεγονός της πρωταρχικής σημασίας του πελάτη και της αναζήτησης κερδών μακροπρόθεσμα, και να πάψει η κωμωδία που χαρακτηρίζει κάθε μία από τις δημόσιες δηλώσεις» διαβεβαιώνει μια άλλη ανάλυση των Financial Times.

Τέλος, η Goldman Sachs διέρχεται μια κρίσιμη στιγμή της ύπαρξής της. Και το θλιβερό είναι ότι οι διευθυντές της δεν φαίνεται να το αντιλαμβάνονται.