Για την νέα ταινία της Αλίντας Δημητρίου «Τα Κορίτσια της Βροχής»

 

Δημήτρης Παυλίδης

 

Η Βροχή είναι ζωή! Και η ζωή είναι μια διαρκής μάχη για την ανθρώπινη ελευθερία και αξιοπρέπεια.

Με την πρώτη επίσημη προβολή στις 11 του Γενάρη στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, ξεκινά το ανεξάρτητο ταξίδι της  προς το πλατύ κοινό,  η νέα ταινία της Αλίντας Δημητρίου.  Με  Τα Κορίτσια της Βροχής,  ένα ντοκιμαντέρ διάρκειας δύο ωρών, ολοκληρώνεται  η τριλογία  με θέμα την πρωταγωνιστική , αλλά υποτιμημένη εν πολλοίς,  συμμετοχή των γυναικών στην σύγχρονη κοινωνική και πολιτική ιστορία της χώρας. Προηγήθηκαν  το βραβευμένο ντοκιμαντέρ  Πουλιά στον Βάλτο με θέμα τις γυναίκες στην Αντίσταση και  στην μετακατοχική περίοδο  και η  Ζωή στους Βράχους  για τον αγώνα στον Δημοκρατικό Στρατό και την σκληρή δοκιμασία στις εξορίες και στις φυλακές.  Τα Κορίτσια της Βροχής είναι οι πιο πολλές,   νέες  κοπέλες, Λαμπράκισες πριν την  Χούντα  η νεότερες,  που πήραν όλες  ενεργά μέρος  στον αντι-δικτατορικό αγώνα. Πιάστηκαν, βασανίστηκαν, δικάστηκαν,  φυλακίστηκαν η εξορίστηκαν σε διάφορες  περιόδους της επτάχρονης φασιστικής τυραννίας.  Οι περισσότερες  μιλούν    για πρώτη φορά δημόσια και  είναι με την έννοια αυτή οι   «ανώνυμες»  ηρωίδες των σκληρών χρόνων  που  ο κινηματογραφικός  φακός  της  Δημητρίου τις  δίνει  την φωνή που δικαιούνταν να έχουν  εδώ και πολύ καιρό.  Η Δημητρίου ακολουθεί  την ίδια  τεχνική της προσωπικής αφήγησης, εστιάζει στα πρόσωπα, στα προσωπικά βιώματα, στα συναισθήματα.  Δεν παρεμβαίνει παρά μόνο για να  δώσει το έναυσμα για να ξεδιπλωθούν οι  μνήμες, με τον ίδιο ζωντανό και συγκλονιστικό  τρόπο που το πέτυχε  και στις δυο προηγούμενες ταινίες της.  Δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση η  αναδρομή και η  αφήγηση  μπροστά στην κάμερα   για  βιώματα που σημάδεψαν , αρκετές φορές ανεξίτηλα ,  σωματικά και ψυχικά.  Η Δημητρίου  αποδείχνει ξανά, πως ξέρει να διαχειρίζεται  με διακριτικότητα  αυτές τις καταστάσεις  και ταυτόχρονα να αποτυπώνει τις συγκλονιστικές στιγμές  όταν η μνήμη ζωντανεύει την σκληρή δοκιμασία. .  Τα Κορίτσια της Βροχής, ήταν δυσκολότερο εγχείρημα από τα προηγούμενα, μιας και η  χρονική απόσταση από τα γεγονότα είναι μικρή. Το πείσμα όμως της Αλίντας Δημητρίου ξεπέρασε τα εμπόδια και εν τέλει  πενήντα γυναίκες ξεδιπλώνουν τις μνήμες τους.
Η Αλίντα  Δημητρίου  ολοκληρώνοντας την τριλογία για τις γυναίκες προσφέρει στους σημερινούς  νέους αλλά και στις επόμενες γενιές ένα πλούσιο υλικό , σε πρώτο πρόσωπο, αυθεντικό και συγκλονιστικό, όπως είναι η αληθινή ιστορία της νεότερης Ελλάδας και των αγώνων του λαού της για εθνική και  κοινωνική απελευθέρωση.  Ταυτόχρονα αναδείχνει τον ρόλο των γυναικών που υπήρξε πραγματικά ζωτικός και αρκετές φορές πρωταγωνιστικός, με την ουσιαστική έννοια  των λέξεων.  Γιατί όπως σε ένα σημείο της ταινίας λέγεται , γι αυτήν την περίοδο ( αλλά  και για  τις υπόλοιπες) πέρα από τις γυναίκες που βρέθηκαν στις  πρώτες γραμμές  υπήρξαν  και αυτές που «πρωταγωνίστησαν» στα μετόπισθεν. Οι μάνες, οι αδερφές, οι σύζυγοι που έτρεχαν στις φυλακές, στα αστυνομικά τμήματα, δούλευαν μερόνυχτα για να στηρίζουν τις ορφανές οικογένειες, στήριξαν ποικιλότροπα τους αγωνιστές  και τις αγωνίστριες του αντί-δικτατορικού αγώνα, εν τέλει πέρασαν μια δοκιμασία που με διαφορετικούς τρόπους, υπήρξε το ίδιο σκληρή, σημαντική  και ηρωική.

Τα Κορίτσια της Βροχής,  που ζούνε ανάμεσα μας, συμμετέχουν η κάθε μια με τον τρόπο της  στους σημερινούς κοινωνικούς  και πολιτικούς αγώνες, μιλάνε δημόσια σε μια ιδιαίτερη και δύσκολη περίοδο  για το μέλλον της χώρας και του λαού της.  Από όλα  τα ερωτήματα και διακυβεύματα  των σημερινών καιρών, το πιο σημαντικό, είναι η  αδήριτη ανάγκη να κρατηθεί ο λαός και η νεολαία όρθιοι. Να μην υποκύψουν στις δυσκολίες, να μην τσακιστούν από την πίεση που δημιουργεί η κοινωνική οπισθοδρόμηση. Να υπερισχύσει  το πνεύμα της αντίστασης  και όχι  της μεμψιμοιρίας και της υποταγής.  Τα διλήμματα αυτά  ξαναμπήκαν αρκετές φορές με διαφορετικούς τρόπους σε διαφορετικές καμπές  της νεοελληνικής ιστορίας.  Από αυτήν την σκοπιά το μήνυμα που δίνουν  με τον δημόσιο λόγο τους τα Κορίτσια της  Βροχής είναι καθαρό και  επίκαιρο. Από την άλλη και η σκηνοθέτης  αποφασίζει να το θέσει με ευθύ τρόπο στον θεατή, δίχως περιστροφές και υπαινιγμούς, έτσι όπως πρέπει και απαιτούν οι καιροί. Παρεμβάλλοντας μερικές φωτογραφίες από σύγχρονα γεγονότα στην διάρκεια των αφηγήσεων, απευθύνεται κυρίως στους  νέους  που οι συνθήκες  τους  καλούν   για μια ακόμη φορά να «μεγαλώσουν  απότομα», έτσι όπως μεγάλωσαν από την μια στιγμή στην άλλη και οι νέες γυναίκες του αντιδικτατορικού αγώνα.
Η Βροχή δεν είναι μελαγχολία, δεν πρέπει να   υποκινεί την  κατήφεια η  την απαισιοδοξία. Για τις γυναίκες που έβλεπαν την βροχή πίσω από τα παράθυρα με τα κάγκελα στις φυλακές Αβέρωφ, ήταν το συνώνυμο της ζωής. Και πράγματι η βροχή είναι ζωή, δίνει ζωή στο χώμα και διαμέσου αυτού στους ανθρώπους. Ακριβώς για αυτήν την ζωή πάλεψαν τα Κορίτσια της Βροχής, για μια ζωή ελεύθερη και αξιοπρεπή, για μια κοινωνία ισότητας και δικαιοσύνης. Άλλες ρητά και άλλες άρρητα, όλες όμως μέσα από τις αφηγήσεις τους, συνεχίζουν να πιστεύουν πως διάλεξαν το σωστό, αναπολούν την μάχιμη νιότη και δηλώνουν πως και πάλι , αν τις δινόταν η δυνατότητα, τον ίδιο δρόμο θα διάλεγαν.
Τα Πουλιά στο Βάλτο και Η Ζωή στους Βράχους «πέταξαν»  σχεδόν σε όλες τις άκρες της  Ελλάδας  αλλά και  στο εξωτερικό. Χιλιάδες νέοι και παλιότεροι από κοινού  μάθανε, ξαναστοχάστηκαν  και συγκινήθηκαν στις αμέτρητες προβολές σε στέκια, καταλήψεις, αίθουσες εργατικών συνδικάτων και πολιτιστικών συλλόγων. Διακινήθηκαν χέρι- χέρι, αρκετές φορές εν αγνοία της δημιουργού. Η Αλίντα Δημητρίου επέλεξε συνειδητά  αυτόν τον τρόπο διακίνησης και προβολής μακριά από το λεγόμενο εμπορικό κύκλωμα. Γιατί η Αλίντα  Δημητρίου δεν είναι ένας αποστασιοποιημένος δημιουργός. Είναι μια μάχιμη παρουσία, μια δημιουργός με νεανική ζωντάνια που θέλει να βρίσκεται μέσα στο δύσκολο σήμερα και να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των καιρών.  Που θέλει να μιλήσει για το παρελθόν κοιτώντας στο μέλλον.  Γι αυτό και τα Κορίτσια της Βροχής πρέπει  να αγκαλιαστούν από όλους εκείνους που θέλουν να μεταφέρουν όσο γίνεται πιο μακριά το μήνυμα της αντίστασης που απαιτούν  οι σκληροί καιροί.

* Η ταινία θα προβάλλεται από την Πέμπτη 12/1 έως και την Πέμπτη 19/1 στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Ιερά Οδός 48 στον Κεραμικό.  

aristeroblog