Τετάρτη 9 Νοεμβρίου 2011

Το Τέλος των Οικονομικοπολιτικών Αναλύσεων. Η Ελλάδα και επίσημα σε πλήρη καραντίνα υπό το κλίμα Εμφυλίου


Γραφει ο Δημήτρης Καζάκης

Κράτη των οποίων το χρέος δέχεται απομείωση, θα πρέπει να αποδέχονται περιορισμούς της κυριαρχίας τους, υποστήριξε η καγκελάριος Μέρκελ μιλώντας σε βουλευτές της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης, σύμφωνα με την Deutsche Welle (19/10). Η καγκελάριος Μέρκελ μιλώντας στην κοινοβουλευτική ομάδα των Χριστιανοδημοκρατών τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας ενός «τείχους προστασίας» για τον περιορισμό των συνεπειών της κρίσης χρέους.
Η Άγκελα Μέρκελ επανέλαβε αυτό που δύο από τους υπουργούς της είχαν υπαινιχθεί πριν από μερικές εβδομάδες, δηλαδή ότι κράτη των οποίων το χρέος δέχεται απομείωση, θα πρέπει να αποδέχονται περιορισμούς της κυριαρχίας τους. Μπορώ να φανταστώ, φέρεται να είπε η καγκελάριος, ότι θα υπάρχει ένα είδος «διαρκούς τρόικας» στις υπερχρεωμένες χώρες. Σύμφωνα με συμμετέχοντες στην σύσκεψη, υπάρχει η θέση, σε νευραλγικούς τομείς της δημόσια διοίκησης και κυρίως στο πεδίο των δημοσιονομικών να υπάρχουν ομάδες τεχνοκρατών, οι οποίοι θα βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τις Βρυξέλλες. Θα ασκείται τρόπον τινά μια «μόνιμη επιτήρηση», με ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων. «Αυτά τα χρέη των κρατών χτίστηκαν επί δεκαετίες και δεν πρόκειται να τερματιστούν με μια σύνοδο. Θα χρειαστεί σκληρή και μακρόχρονη δουλειά», δήλωσε η Αγκελα Μέρκελ.

Εν τω μεταξύ το πρακτορείο Reuters (18/10) δημοσιοποίησε «προβληματισμούς» της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Αυστρίας, της Φιλανδίας και άλλων για ακόμη πιο αυστηρή επιτήρηση: Πηγές αναφέρουν ότι υπάρχει η επιθυμία να δημιουργηθεί ένα μόνιμο σώμα ώστε να αναλάβει μέρος της δουλειάς της τρόικας, το οποίο θα αποτελείται από επιθεωρητές της Κομισιόν, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. «Χρειάζεσαι κάποιον που να μιλά Ελληνικά αλλά δεν είναι με την πλευρά των Ελλήνων», είπε η πηγή. «Οι εξουσίες τους θα συνδέονται στενά με τους όρους του δανείου. Θα πρέπει να παρουσιαστεί προσεκτικά – πέστε το τεχνική βοήθεια ή κάτι σχετικό. Δεν μπορεί να φανεί ότι τους ποδοπατάς.»
Η συζήτηση αυτή, αν και δεν γίνεται ανοιχτά, αποτελεί βασικό στοιχείο των διαβουλεύσεων του Eurogroup και της «λύσης» που μελετά για το ελληνικό πρόβλημα. Η Γερμανία και τα όργανα της ευρωζώνης θεωρούν ότι από εδώ και πέρα η Ελλάδα πρέπει να μπει σε πλήρη καραντίνα («τείχος προστασίας»). Ένα νέο τείχος του Βερολίνου χτίζεται. Αυτή την φορά γύρω από την Ελλάδα. Ποτέ άλλοτε η χώρα δεν έχει απομονωθεί σε τέτοιον βαθμό. Το σύνολο των εξωτερικών και των εσωτερικών της οικονομικών σχέσεων έχει τεθεί υπό επιτήρηση και έλεγχο. Τέτοια προσβολή και κατάλυση της εθνικής κυριαρχίας επί Ευρωπαϊκού εδάφους έχει να συμβεί από την εποχή της ναζιστικής κατοχής.
Όμως δεν είναι μόνο αυτό. Ο κ. Χορστ Ραϊχενμπαχ και η κουστωδία του, η οποία σύμφωνα με δημοσιεύματα, ανέρχεται σε πάνω από 330 επιτρόπους και επιτηρητές, αποκτά επίσημα πλέον καθεστώς «μόνιμης επιτήρησης». Τα δημοσιεύματα κυρίως του Γερμανικού τύπου δεν αποκλείουν την άφιξη δυνάμεων αστυνόμευσης για την ενίσχυση του ρόλου της «μόνιμης επιτήρησης». Άλλωστε ο κ. Πολ Τόμσεν είχε εκφράσει την ζωηρή του ανησυχία για το μέγεθος και την ένταση των λαϊκών κινητοποιήσεων στην Ελλάδα σε σχετικά πρόσφατη συνέντευξή του ως εξής: «Οι άνθρωποι εκφράζουν την απογοήτευσή τους, μερικές φορές με πολύ δυσάρεστο τρόπο. Αυτή είναι μια από τις πιο άσχημες πτυχές της δουλειάς μου. Και η ένταση με την οποία εκφράζεται εδώ είναι κάτι καινούργιο για μένα.» (Reuters, 8/10)
Το βασικό ζήτημα λοιπόν που απασχολεί την ευρωζώνη και κυρίως Γερμανία-Γαλλία είναι πώς θα τεθεί υπό άμεση αποικιοκρατική κηδεμονία η πτωχευμένη Ελλάδα. Γιατί; Μα για να ξεπουληθεί το σύμπαν: ιδιωτική και δημόσια περιουσία, εθνική επικράτεια και φυσικός πλούτος. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να σπάσει το ηθικό και η αγωνιστική διάθεση του ελληνικού λαού. Πώς θα γίνει αυτό; Μόνο με καταστολή; Απ’ ότι φαίνεται η καταστολή από μόνη της, όσο αδίστακτη κι αν είναι, δεν πιάνει. Κύκλοι του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος απεργάζονται άλλα πολύ πιο σκοτεινά σχέδια. Τον ανοιχτό εκφασισμό της ελληνικής πολιτικής ζωής στο όνομα του «καταλύεται η δημοκρατία». Ένα μανιφέστο νεοφασιστικής υστερίας μας προσέφεραν με την επιστολή τους οι τρεις «πρωτοκλασάτοι» υπουργοί της τωρινής κυβέρνησης (Ραγκούσης, Διαμαντοπούλου, Λοβέρδος) την Κυριακή 16/10. Αφού χρέωσαν συλλογικά και συλλήβδην – όπως άλλωστε είναι τυπικό της ιδεολογίας του φασισμού – στην ελληνική κοινωνία την ευθύνη για την αθλιότητα του επίσημου πολιτικού συστήματος και των οικονομικών συμφερόντων που αντιπροσωπεύει σ’ ολόκληρη την μεταπολιτευτική του πορεία, κατέληξαν σε μια ακόμη παραλλαγή του «μαζί τα φάγαμε»: «Μέσα από τέτοιου είδους κοινωνικο-πολιτικές διεργασίες, και με τη λογική «τα θέλουμε όλα δικά μας», φθάσαμε στην περιφρόνηση κάθε έννοιας Δικαιοσύνης και δημόσιου συμφέροντος και στη de facto επιβολή του κανόνα: κατάληψη στο σχολείο, και ενίοτε καταστροφή του, κατάληψη στο πανεπιστήμιο, διακοπή της λειτουργίας των μέσων μεταφοράς, της αποκομιδής των σκουπιδιών και προσβολή της δημόσιας υγείας, κατάληψη δημόσιων κτηρίων, ακόμη και υπουργείων, αποκλεισμοί λιμανιών και αεροδρομίων, και κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου, πράξεις και απειλές ακόμη και κατά της ζωής.  Το σημαντικότερο όλων δε είναι, πως αυτή η εξαιρετικά αντιδημοκρατική και αντικοινωνική «κουλτούρα» και συμπεριφορά, επενδύθηκε με το μανδύα του προοδευτισμού και της επαναστατικότητας, για να κρύψει το πραγματικό πρόσωπο του συντεχνιακού συμφέροντος. Βαφτίστηκε «κοινωνία» η κάθε συντεχνία, ενώ στην πραγματικότητα οι κοινωνοί καλούνταν να πληρώσουν τα αιτήματα των συντεχνιών, που μόνιμα και σταθερά γίνονταν δεκτά. Οι λέξεις, λοιπόν, έχασαν το νόημά τους και επιλογές με υψηλό κοινωνικό κόστος εμφανίζονταν μέσα σε αυτό το ιδιότυπο «matrix» ως «κοινωνικές κατακτήσεις», ενώ στην πραγματικότητα η χώρα απλά δανειζόταν και αργά ή γρήγορα θα πλήρωνε «τα σπασμένα». Ευθύνες για αυτή την κατάσταση έχουμε όλοι!»
Ούτε η χούντα έτσι. Εφόσον λοιπόν κατά τους εκλεκτούς αυτούς υπουργούς δημοκρατία και δικαιοσύνη είναι η απαράβατη συμμόρφωση της κοινωνίας και του λαού με τις άνωθεν υποδείξεις και εντολές, φτάνουν στο καλύτερο: καλούν την «σιωπηρή πλειοψηφία», που κατά περίεργο τρόπο μόνο αυτοί την εκφράζουν, να ξεκινήσει εμφύλιο πόλεμο εναντίον όσων αντιδρούν βοηθώντας τις δυνάμεις καταστολής. Να τι λένε: «Μια κοινωνία που αγωνιά και αναζητεί δημιουργικές διεξόδους από την κρίση, προφανώς και δεν μπορεί  να τα φορτώνει όλα στην αστυνομία και τους εισαγγελείς. Καμιά εισαγγελική ή αστυνομική ενέργεια δεν μπορεί να υποκαταστήσει την κοινωνική αυτενέργεια. Η μία δραστηριότητα, άλλωστε, συμπληρώνει και στηρίζει την άλλη. Η μεν κοινωνία έχει υποχρέωση να υπερασπιστεί τον εαυτό της από κάθε επιβολή ιδεολογικών, κομματικών ή συντεχνιακών συμφερόντων, οι δε δημοκρατικά νομιμοποιημένες κρατικές λειτουργίες έχουν την υποχρέωση να ανταποκριθούν στο κοινωνικό αίτημα για την τήρηση της νομιμότητας. Δίχως τη στήριξη των πολιτών η λειτουργία του κράτους θα συκοφαντηθεί ως αυταρχική και, πάντως, θα έχει περιορισμένη αποδοτικότητα. Και δίχως το κράτος και τις λειτουργίες του, η κοινωνία των πολιτών δεν θα είχε νόημα, όποια γνώμη κι αν πλειοψηφούσε σε αυτήν.»
Τι ζητούν οι εν λόγω υπουργοί; Προκείμενου να χάσουν την εξουσία και πολύ περισσότερο προκειμένου να χάσουν οι δανειστές τοκογλύφοι και η τρόικα, προτιμούν να δουν την ελληνική κοινωνία να πνίγεται στον εμφύλιο. Ονειρεύονται νέα Δεκεμβριανά όπου παραστρατιωτικές και παρακρατικές συμμορίες σε συνεργασία με τις δυνάμεις καταστολής θα επιβάλουν το νόμο του Μέρφι σε όσους αντιδρούν. Στο όνομα βέβαια της «κατάλυσης της δημοκρατίας». Αν βέβαια βρισκόμασταν σε ευνομούμενη πολιτεία, οι κύριοι αυτοί θα αντιμετώπιζαν τον εισαγγελέα για μόχλευση παθών και πρόσκληση σε εμφύλιο πόλεμο. Ωστόσο, στην χώρα μας έχει επιβληθεί τέτοιο καθεστώς πλήρους κυβερνητικής ανομίας ώστε οι εισαγγελείς να απασχολούνται είτε με διώξεις απεργών, είτε με «διασπορά ψευδών ειδήσεων» όταν δεν βολεύει την κυβέρνηση, είτε να δίνουν διαπιστευτήρια καλής διαγωγής στους τροϊκανούς μήπως και οι νέοι καταχτητές τους πάρουν από καλό μάτι.
Την ίδια ημέρα το νεοφασιστικό μανιφέστο των τριών υπουργών βιάστηκε να προσυπογράψει και ο Μπενίτο της ελληνικής κυβέρνησης, ο κ. Βενιζέλος: «Είναι πολύ θετική η πρωτοβουλία των τριών υπουργών να απευθυνθούν στην κοινή γνώμη με μια ανάλυση του τρόπου με τον οποίο έχει διαμορφωθεί η σημερινή ελληνική κοινωνία, με κύρια ευθύνη του πολιτικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένου βεβαίως και του ίδιου του ΠΑΣΟΚ. Πίσω από κάθε μεγάλη πολιτική πρωτοβουλία και κυρίως πίσω από τη δύσκολη διαχείριση μιας τεράστιας κρίσης που θέτει σε κίνδυνο τη χώρα, πρέπει πάντα να βρίσκεται: πρώτον, ένα θεωρητικό σχήμα και δεύτερον, μια ισχυρή πολιτική βούληση σχηματισμένη από ανθρώπους έτοιμους να αγωνιστούν στην πρώτη γραμμή. Υπό την έννοια αυτή, το κείμενο των τριών συναδέλφων μου, με τους οποίους ανήκουμε στην ίδια γενιά, έχουμε κοινές προσλαμβάνουσες παραστάσεις και δίνουμε έναν κοινό συλλογικό αγώνα είναι ένας πολύ καλός οιωνός για την κρίσιμη εβδομάδα που αρχίζει, κατά τη διάρκεια της οποίας κρίνονται πολλά, ίσως όλα.»
Όλα αυτά δείχνουν ότι στις κορυφές της κυρίαρχης πολιτικής αναφύεται ένας νεοφασισμός, του οποίου η ιδεολογία και η πολιτική τίθεται στην υπηρεσία, όπως άλλωστε και παλιά, των πιο αντιδραστικών μερίδων του χρηματιστικού κεφαλαίου. Κι αυτές οι μερίδες σήμερα επιδιώκουν την επίσημη κατοχή και εκποίηση της χώρας. Έτσι πιστεύουν ότι μπορεί να διασωθεί το ευρώ, η ευρωζώνη, οι τράπεζες και οι αγορές.
Αυτό είναι το επίδικο ζήτημα και της συνόδου κορυφής στις 23 του μηνός. Κι όχι το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Άλλωστε γι’ αυτό το επιδιωκόμενο «κούρεμα» ήταν ιδιαιτέρως αποκαλυπτική η δήλωση του Μιχάλη Σάλλα, προέδρου της Τράπεζας Πειραιώς. Ολόκληρη η δήλωση Σάλλα έχει ως εξής: «Αυτοί που υποστηρίζουν το μεγάλο "κούρεμα" των Ελληνικών Ομολόγων, δηλαδή το πάνω από 21%, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Στην πρώτη ανήκουν εκείνοι που δεν έχουν να χάσουν τίποτα, ούτε από την κατάρρευση της Ελλάδας και φυσικά ούτε από τα χαρτοφυλάκια τους. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν αυτοί που δεν έχουν καταλάβει τίποτα από τις συνέπειες αυτής της ενέργειας και το πιθανότερο ούτε καν περί ποίου "κουρέματος" πρόκειται. Το λυπηρό είναι ότι σε αυτούς περιλαμβάνονται και άνθρωποι που οφείλουν να καταλαβαίνουν. Με βάση τις συμμετοχές που εκτιμάται ότι δηλώθηκαν για το εθελοντικό PSI της 21ης Ιουλίου, εάν δεχτούμε ότι αντί για το 21% "κούρεμα" που προέβλεπε η απόφαση αυτή, τώρα το εθελοντικό "κούρεμα" θα φθάσει στο 50%, τότε οδηγούμαστε σε μία επιπλέον μείωση του Ελληνικού Δημοσίου Χρέους ουσιαστικά κατά 20 έως 25 δισεκ. ευρώ περίπου, σε παρούσες αξίες, και όχι κατά 180 δισεκ. ευρώ, που πολλοί, είτε από αφέλεια είτε από ελλιπή ενημέρωση, πιστεύουν. Το όφελος δηλαδή θα ήταν περίπου 20 - 25 δισεκ. ευρώ, το οποίο, όμως, κατά το μεγαλύτερο μέρος, η Ελλάδα θα είναι αναγκασμένη και πάλι να το ξαναδανειστεί από τις ευρωπαϊκές χώρες και το Δ.Ν.Τ., προκειμένου να ενισχύσει τα Ασφαλιστικά Ταμεία και να επανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες. Μιλάμε δηλαδή, στο τέλος της ημέρας, για ένα όφελος της τάξης των 10 ή 15 δισεκ. ευρώ, από ένα σύνολο χρέους 360 δισεκ. ευρώ! Δυστυχώς, δεν έχει γίνει αντιληπτό ότι στο προτεινόμενο από διαφόρους "κούρεμα" μέσω του PSI , εξαιρούνται τα Ομόλογα της ECB, περίπου € 60 δις ονομαστικής αξίας, τα δάνεια της Τρόϊκα, ύψους € 65 δις, άλλα δάνεια που έχει συνάψει το Ελληνικό Δημόσιο περίπου 20 δις, τα Έντοκα Γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου 15 δις, Ομόλογα λήξης μετά το 2020 άλλα 40 - 45 δις, άλλες υποχρεώσεις προς προμηθευτές κλπ του Ελληνικού Δημοσίου και ασφαλώς εκείνους στο Εξωτερικό οι οποίοι και δεν προσήλθαν ούτε στο "κούρεμα" του 21% στο PSI του Ιουλίου. Επίσης, θα πρέπει να γίνει αντιληπτό, ότι αυτοί που δήλωσαν συμμετοχή για την συγκεκριμένη περίοδο λήξης Ομολόγων στο PSI του Ιουλίου, ήταν σχεδόν πάνω από 50% Ελληνικές Τράπεζες, Ασφαλιστικές Εταιρίες και Ελληνικά Ασφαλιστικά Ταμεία. Δηλαδή, όλη η ιστορία αφορά κυρίως το Ελληνικό Ασφαλιστικό και Τραπεζικό Σύστημα, για τα οποία το Ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να ξαναδανειστεί για να καλύψει τις ανάγκες που δημιουργούνται εξαιτίας αυτής της αύξησης "κουρέματος". Έτσι, θα έχουμε το φαινόμενο, το Ελληνικό Δημόσιο να αποδέχεται να διαγράψουν τα Ελληνικά Ιδρύματα, χρέος που θα τα οδηγήσει σε μείωση των αποθεματικών ή της κεφαλαιακής τους επάρκειας, για να δανειστεί στη συνέχεια και πάλι το Κράτος από Διεθνείς Οργανισμούς, με ό,τι αυτό σημαίνει πολιτικά και οικονομικά, για να επανακεφαλαιοποιήσει τις Τράπεζες και να καλύψει τα Ταμεία. Συνέπεια όλων αυτών είναι η χώρα να καταρρακώνεται διεθνώς, να της ασκούν ακόμη περισσότερες πιέσεις, να δημιουργείται κίνδυνος μόλυνσης ολόκληρου του Ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος, όπως άλλωστε υποστηρίζει και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και ασφαλώς να διαλύεται για πολλά χρόνια το Ελληνικό Χρηματιστήριο, το οποίο έχει υποστεί ήδη δεκάδες δις ζημία από την όλη συζήτηση.» (Κέρδος, 14/10)
Δεν απέχουν και πολύ από την αλήθεια αυτά που επισημαίνει ο κ. Σάλλας. Ξεχνά απλά να μας πει ότι μια τέτοια κίνηση (εθελοντική ανταλλαγή με «κούρεμα» 50%) θα βαθμολογηθεί από τους οίκους αξιολόγησης ως SD (επιλεκτική πτώχευση) και με βάση τα δεδομένα της δημοσιονομικής κατάστασης και της ύφεσης μάλλον θα σημάνει την κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας. Ίσως είναι αυτό που θέλουν και οι ευρωκράτες προκείμενου να επιταχύνουν τις «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» και την επιβολή «μόνιμης επιτήρησης».
Τα τονίζουμε όλα αυτά γιατί η ώρα των οικονομικοπολιτικών αναλύσεων τελείωσε. Το Eurogroup επίσημα πια μεθοδεύει την επίσημη πτώχευση της χώρας. Ο κ. Βενιζέλος ουσιαστικά το ανακοίνωσε με την συνέντευξη που έδωσε την Τρίτη. Πώς αντιμετωπίζει ένας λαός αυτό το άμεσο ενδεχόμενο της επίσημης πτώχευσης; Έχει κανείς απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα; Οι κυρίαρχες δυνάμεις επιδιώκουν να σπείρουν τον πανικό και την απόγνωση. Δεν θα διστάσουν στο αμέσως επόμενο διάστημα να αναστείλουν ή να καθυστερήσουν για ένα διάστημα πληρωμές μισθών και συντάξεων για να πανικοβάλουν τον κόσμο και να τον κάνουν να παρακαλεί για την επέμβαση της τρόικας, να παρακαλεί για την 6η δόση, κοκ.
Πώς θα αντιμετωπίσει ο λαός αυτές τις ασκήσεις πανικού και χτυπήματος του ηθικού του; Υπάρχει κάποια δύναμη που να δίνει σαφή απάντηση; Οι ηγεσίες των κομμάτων της αντιπολίτευσης πολιτεύονται με σκοπό να καρπωθούν την δυσαρέσκεια του κόσμου στις επόμενες εκλογές. Σκασίλα τους για τα υπόλοιπα. Άλλοι πάλι ονειρεύονται ψηφοδέλτια και πολιτικά μέτωπα που θα τους ανοίξουν την πόρτα του κοινοβουλίου. Υπάρχει λοιπόν τρόπος να αντιμετωπίσει ο λαός την επερχόμενη πτώχευση; Μονάχα ένας: να κρατήσει την ψυχραιμία του και να οργανωθεί στις γειτονιές, να αποκαταστήσει και να περιφρουρήσει την κοινωνική του συνοχή, να μην επιτρέψει να τον πανικοβάλουν και να τον μετατρέψουν σε ζώο με αγελαία ένστικτα κοινωνικού κανιβαλισμού. Αυτό προέχει σήμερα. Και η μόνη δύναμη που μπορεί να το πετύχει σήμερα αυτό είναι το Ενιαίο Παλλαϊκό Μέτωπο, που απλώνεται γοργά σε όλες τις γειτονιές, σε κάθε χωριό και πόλη της Ελλάδας. Μια νέα δύναμη έχει γεννηθεί και μαζί της η ελπίδα ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε.



Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Hellenic Nexus, τχ. 57, Νοέμβριος 2011, σελ. 12-14.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Τα σχόλια δημοσιεύονται με μια καθυστέρηση και αφού τα δει κάποιος από τη διαχείριση...και όχι για λογοκρισία αλλά έλεγχο για: μη αναφορά σε προσωπικά δεδομένα, τηλέφωνα, διευθύνσεις, προσβλητικά, υποτιμητικά και υβριστικά μηνύματα ή δεσμούς (Link) με σεξουαλικό περιεχόμενο.
Τα σχόλια, οι απόψεις των σχολιαστών δεν απηχούν κατ' ανάγκη τις απόψεις του ιστολογίου μας και δεν φέρουμε καμία ευθύνη γι’ αυτά.
Προειδοποίηση: Περιεχόμενο Αυστηρώς Ακατάλληλο για εκείνους που νομίζουν ότι θίγονται προσωπικά στην ανάρτηση κειμένου αντίθετο με την ιδεολογική τους ταυτότητα ή άποψη, σε αυτούς λέμε ότι ποτέ δεν τους υποχρεώσαμε να διαβάσουν το περιεχόμενο του ιστολογίου μας.