Απο μέλος του ΕΠαΜ λαβαμε και δημοσιευουμε το παρακατω αρθρο
Η γενιά μας, η μεταπολιτευτική γενιά των τριανταπενηντάρηδων, η γενιά που βάσει αντικειμενικών προσόντων υπερτερεί των πατεράδων και των παππούδων μας, η γενιά που δεν γνώρισε πόλεμο και πείνα, η γνωστή και πρώην εύρωστη αστική τάξη οφείλει να γνωρίσει να συγκρίνει και να τραβήξει την κόκκινη γραμμή. Οι ανατριχιαστικές αντιστοιχίες της περιόδου λίγο πριν και κατά την Κατοχή εξιστορούνται παρακάτω από τον Σόλωνα Νεοκ. Γρηγοριάδη με τέτοια σαφήνεια, που κανένα περιθώριο δεν αφήνει ως προς τις συγκρίσεις. Απλά κανείς να αντικαταστήσει την ναζιστική Γερμανία με την Γερμανία της Μέρκελ, ή την Ευρωπαική Ενωση, και τους πρόθυμους (θέλω να πιστεύω λίγους) όπως και τότε εκπροσώπους της επιχειρηματικής τάξης των Ελλήνων.
Γερμανική Οικονομική Διείσδυση
«Ιδιαίτερη όμως σημασία είχε ο οικονομικός δωσιλογισμός, εναντίον του οποίου στράφηκε με χλιαρότητα το κράτος. Πολλοί συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν σε φυλάκιση ή εξορία, αλλά επρόκειτο για ένα πλήθος μικρών ή μεγάλων μαυραγοριτών, που είχαν δοσοληψίες σε ορισμένο βαθμό με τις δυνάμεις Κατοχής. Δεν αποτελούσαν όμως οι περιπτώσεις τους την ουσία του θέματος. Το γενικότερο πρόβλημα που ετίθετο ήταν: η αστική τάξη, συνεργάστηκε στην οικονομική σφαίρα με τους κατακτητές και ώς ποιό σημείο;
Πριν από τον πόλεμο η Ελλάδα, όπως και όλες οι βαλκανικές χώρες, είχε τυλιχτεί στα εμπορικά δίχτυα του Γ' Ράϊχ. Σαν κολοσιαίος πολύποδας, η γιγαντιαία γερμανική αγορά αποροφούσε την παραγωγή μας και το γερμανικό «κλήριγκ» αποτελούσε τη βασική αρτηρία του εξωτερικού μας εμπορίου.
Το κλήριγκ αυτό (εμπορικοί συμψηφισμοί μεταξύ των δύο χωρών) στην περίοδο της 4ης Αυγούστου προσέλαβε τέτοια έκταση, ώστε έτεινε να υποδουλώσει την οικονομία μας στη Γερμανία. Αγόραζαν αθρόα οι Γερμανοί ελληνικά προϊόντα (καπνά πρώτες ύλες κλπ.) και ένα μεγάλο μέρος τους το μεταπωλούσαν στην παγκόσμια αγορά, εισπράτοντας συνάλλαγμα. Με τις αθρόες δε αγορές από την Ελλάδα δημιουργούσαν ένα τεράστιο πιστωτικό υπόλοιπο υπέρ ημών. Για να καλυφθεί, προμηθευόμασταν από την Γερμανία ό,τι βρίσκαμε διαθέσιμο, δηλαδή ό,τι περίσσευε στην γερμανική αγορά και σε τιμές που εκείνη επέβαλλε. Ετσι η χώρα στράφηκε στην αυτάρκεια, αποκλείστηκε από τις φυσικές πηγές της βιομηχανίας της σε πρώτες ύλες και βαθμιαία προσάρμοσε την παραγωγή της στις γερμανικές ανάγκες, σε βαθμό ώστε να καταντήσει οικονομικά σχεδόν ένα χιτλερικό υποπρακτορείο.
Αυτό δεν σήμαινε, όπως απέδειξαν τα πράγματα, ότι η ηγεσία της 4ης Αυγούστου (βασιλιάς Μεταξάς) προσανατολιζόταν και πολιτικά προς την χιτλερική Γερμανία. Ακολουθούσαν πάντα την τροχιά των Δυτικών, και ιδίως της Αγγλίας. Αλλά η διεισδυτική και διαβρωτική οικονομική δύναμη της Γερμανίας ήταν τόσο ισχυρή, ώστε το αγγλικό Σίτυ είχε σχεδόν πάψει να ελέγχει την ελληνική χρηματαγορά και η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας περισσότερους δεσμούς είχε μα τη γερμανική Deutsche Bank παρά με τους αγγλικούς τραπεζικούς οίκους.
Το αποτέλεσμα βέβαια ήταν τα συμφέροντα ευρέων ελληνικών καπιταλιστικών στρωμάτων να συνδεθούν στενά με τα γερμανικά. Καπνέμποροι βιομήχανοι, τραπεζίτες, πολυάριθμες ομάδες προμηθειών, ήταν προσανατολισμένοι και προσδεδεμένοι με τη γερμανική αγορά, με γερμανικούς οίκους με την Γερμανία. Και όταν ήρθε η Κατοχή, υπήρχε έτοιμη η υποδομή για μια τέτοια συνεργασία των δύο οικονομιών.
Ή ακριβέστερα, σε μεγάλη αναλογία, η ελληνική αστική τάξη είχε τους αντικειμενικούς όρους για να μεταβληθεί ολοκληρωτικά πια σε συνεταίρο των κατακτητών.
Μεταβλήθηκε πράγματι;
Οικονομική Συνεργασία
Μετά την απελευθέρωση διατυπώθηκαν με την μορφή γενικής λαϊκής κατακραυγής έντονες κατηγορίες εναντίον της. Καταγγέλονταν οι βιομήχανοι κυρίως και όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις για ανοιχτή και προσοδοφόρα συνεργασία με τις κατοχικές δυνάμεις. Η αλήθεια είναι πως υπήρξαν παρόμοια κρούσματα, και ορισμένες επιχειρήσεις κατόρθωσαν, όχι μόνο να μην καταστραφούν, αλλά και να πραγματοποιήσουν κέρδη και συσώρευση στα κατοχικά χρόνια.
Πάντως η έκταση της συνεργασίας των αστών φαίνεται πως υπήρξε μικρότερη από όσο γενικά πιστευόταν. Μετά την Βάρκιζα η εφημερίδα Ριζοσπάστης, έκανε συστηματική προσπάθεια να αποκαλύψει αυτή τη συνεργασία με τη βοήθεια του τεράστιου μηχανισμού των οργανώσεων του ΕΑΜ, που σε κάθε σημαντική επιχείρηση είχαν το δίκτυό τους, το οποίο γνώριζε την δράση της στην Κατοχή. Αλλά τα αποτελέσματα δεν ήταν εντυπωσιακά και ο λόγος ήταν προφανής:
Ακόμα και αν είχε διάθεση η αστική τάξη να συνεργαστεί με τους Γερμανούς, εκείνοι έρχονταν σαν ωμοί κατακτητές που δεν είχαν καμμία πρόθεση να έχουν τους Ελληνες επιχειρηματίες όχι ως συνέταιρους-όπως ήταν μέχρι τον πόλεμο- αλλά ούτε σαν μικρούς συνεταίρους καν. Και από την Ελληνική πλευρά προσέλαβαν μόνο ορισμένα πρόσωπα για να τους διευκολύνουν στη λεηλασία της Ελλάδας και στη μονόπλευρη απόκτηση των κεφαλαίων της. (Ρε κάτι μου θυμίζει αυτό)
Η τακτική, πράγματι, που ακολούθησαν οι Γερμανοί έναντι των ελληνικών επιχειρήσεων ήταν η βίαιη απόκτηση των μετοχών τους. Οι Ιταλοί και οι Βούλγαροι ακολουθούσαν το ίδιο σύστημα, και έτσι δεν άφηναν στους Έλληνες επιχειρηματίες περιθώρια πρωτοβουλίας. Αυτό είναι ένα γεγονός που καλύπτει σε μεγάλο βαθμό τις ευθύνες και εκείνων των αστών που κατά κάποιον τρόπο βρίσκονταν σε επαφή με τον εχθρό.
Η Εθνική Τράπεζα.
Μιά περίπτωση είναι της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος. Το πρώτο πιστωτικό ίδρυμα της χώρας, το κυριότερο προπύργιο της αστικής τάξης, που προ της Κατοχής είχε στενές σχέσεις με την γερμανική Deutsche Bank, κατά την Κατοχή έσπευσε να συνεταιριστεί μαζί της, πράγμα που προκάλεσε και τότε και μετά σφοδρές επικρίσεις.
Η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας -διοικητής ο Κ.Ζαβιτσάνος- (νόμιμα εκλεγμένη από την Γενική Συνέλευση) προβάλλει ένα ισχυρό επιχείρημα για το συνεταιρισμό της με την Deutsche Bank: Από τις πρώτες μέρες της Κατοχής, Γερμανοί και Ιταλοί εφόρμησαν κατά της Εθνικής τράπεζας για να την ληστέψουν. Μια εβδομάδα μετά, οι γερμανικές Αρχές την υποχρέωναν να τους παραδώσει 41.416 μετοχές του Ελληνικού Πυριτιδοποιείου και Καλυκοποιείου. Κατόπιν άρπαξαν όλες τις μετοχές όλων των εξαρτημένων από την τράπεζα εταιρειών: Πάουερ, Ελληνικής Εριουργίας, Λεσσίνι, Γλαύκου, Κωπαΐδος κ.ά. Αργότερα την εξανάγκασαν -όπως και όλες τις τράπεζες- να παραδώσει το 50% των χρεογράφων της στο Δημόσιο για να εκποιήσει στο Χρηματιστήριο. Η Εθνική έτσι βάδιζε προς τον θάνατο. Και για να τον αποτρέψει έσπευσε να γίνει συνέταιρος της Deutsche Bank. Απολογητικά ο Κ. Ζαβιτσάνος δήλωσε αργότερα:
«Ούτε η Deutsche Bank εκέρδισεν έστω και μίαν δραχμήν, ούτε και η Εθνική Τράπεζα διέθεσεν εις αυτήν έστω και οβολόν. Η επαφή και συνεργασία απέβλεπεν όχι εις την εξασφάλισιν ωφελημάτων, οχι εις την εκμετάλευσιν των ανωμάλων περιστάσεων δια την δημιουργία κέρδους, αλλ' αποκλειστικώς και μόνον δια να προστατευθή η ύπαρξις της Εθνικής Τράπεζας προς το γενικότερον συμφέρον της εθνικής οικονομίας, δια να προστατευθή το Ίδρυμα κατά της ασκήσεως βίας παρ' ανευθύνων πολλαπλών ομίλων»
Τα συμπεράσματα δικά σας.
Σόλων Νεοκ. Γρηγοριάδης.
Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας 1941-1974
Τόμος 4
Πρώτη έκδοση Κ . Καπόπουλος 1973
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια δημοσιεύονται με μια καθυστέρηση και αφού τα δει κάποιος από τη διαχείριση...και όχι για λογοκρισία αλλά έλεγχο για: μη αναφορά σε προσωπικά δεδομένα, τηλέφωνα, διευθύνσεις, προσβλητικά, υποτιμητικά και υβριστικά μηνύματα ή δεσμούς (Link) με σεξουαλικό περιεχόμενο.
Τα σχόλια, οι απόψεις των σχολιαστών δεν απηχούν κατ' ανάγκη τις απόψεις του ιστολογίου μας και δεν φέρουμε καμία ευθύνη γι’ αυτά.
Προειδοποίηση: Περιεχόμενο Αυστηρώς Ακατάλληλο για εκείνους που νομίζουν ότι θίγονται προσωπικά στην ανάρτηση κειμένου αντίθετο με την ιδεολογική τους ταυτότητα ή άποψη, σε αυτούς λέμε ότι ποτέ δεν τους υποχρεώσαμε να διαβάσουν το περιεχόμενο του ιστολογίου μας.