«Η Αρχή της Ευθύνης Παροχής Προστασίας»

tribune.com.pk

Του William Engdahl*

μετάφραση Inprecor

Δημοσιεύτηκε στο http://www.voltairenet.org/article169705.html

Στο φανταστικό σενάριο του έργου του «1984», στο σενάριο δηλαδή ενός ολοκληρωτικού κόσμου, ο George Orwellέγραφε ότι το Υπουργείο Ειρήνης ασχολείται με πόλεμο και το Υπουργείο Αγάπης ασχολείται με βασανιστήρια αλλά και ότι ο πόλεμος ισούται με ειρήνη.

Το 2011 ο κόσμος γίνεται μάρτυρας σε μεγάλο βαθμό αυτού του  σεναρίου φρίκης του  Orwell με το πρόσχημα της «ανθρωπιστικής» επέμβασης του ΝΑΤΟ στη Λιβύη με στόχο δήθεν να υποστηριχθεί η εξαιρετικά σημαντική αρχή, αυτή της  Ευθύνης Παροχής Προστασίας ή αλλιώς η ευθύνη του να προστατεύεις κάποιον.  Αυτό που κρύβεται πίσω από αυτήν την σαγηνευτική ρητορική θα μπορούσε να είναι το επόμενο βήμα στην κατεύθυνση της πραγματοποίησης αυτού που ο Orwell περιγράφει στο «1984» ως παγκόσμια τάξη.

Η πιο αξιοπρόσεκτη πτυχή του πολέμου του ΝΑΤΟ στη Λιβύη είναι το γεγονός ότι η «παγκόσμια κοινή γνώμη,» αυτό το πάντα τόσο νεφελώδες πράγμα, έχει αποδεχτεί μια πράξη  απροκάλυπτης στρατιωτικής επιθετικότητας ενάντια σε μια κυρίαρχη χώρα, η οποία δεν έχει παραβιάσει κανένα άρθρο της χάρτας του ΟΗΕ.Έχει αποδεχτεί μια πράξη  de facto  νέο-αποικιοκρατίας, έναν «ανθρωπιστικό» πόλεμο που παραβιάζει όλους τους βασικούς κανόνες της διεθνούς νομοθεσίας. Ο κόσμος έχει αποδεχτεί αυτόν τον πόλεμο χωρίς να συνειδητοποιεί τις επιπτώσεις που θα έχει εάν τελικά επιτευχθεί, δια του πολέμου αυτού, αλλαγή καθεστώτος στη Λιβύη του Gadaffi.  Το ζήτημα δεν είναι εάν ο Gaddafi είναι καλός ή κακός. Το ζήτημα είναι η ίδια η έννοια του «πολιτισμού» που οριοθετείται από τη διεθνή νομοθεσία και η έννοια των δίκαιων ή άδικων πολέμων.

Η εκστρατεία κατά της Λιβύης αντιπροσωπεύει την προσπάθεια να επιβληθεί η εφαρμογή μιας επικίνδυνης νέας αντίληψης στους κανόνες του, μέχρι σήμερα, αποδεκτού διεθνούς δικαίου. Αυτή  η αντίληψη αποκαλείται από τους δημιουργούς της ως η αρχή της «Ευθύνη Παροχής Προστασίας». Ο Γενικός Γραμματέας των ΟΗΕ Ban Ki-Moon έχει δηλώσει ότι η αναγκαιότητα χρήσης βίας κατά της Λιβύης απορρέει από ανθρωπιστικούς λόγους, και αναφέρθηκε στην  γνωστή ως αρχή της «Ευθύνης Παροχής Προστασίας», «μια νέα αρχή διεθνούς ασφάλειας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων η οποία έχει ως στόχο ν’ αντιμετωπίσει την αποτυχία της διεθνούς κοινότητας να αποτρέψει και να σταματήσει τις γενοκτονίες, τα εγκλήματα πολέμου, τις εθνοκαθάρσεις και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας». [1]

Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Barack Obama επικαλέστηκε την καινοτόμα αυτή νέα αντίληψη για να αιτιολογήσει αυτό που de facto  είναι ένας παράνομος αμερικανικός επιθετικός ιμπεριαλιστικός πόλεμος. [2]  Η ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Hillary Clinton ως υποψήφια για το προεδρικό αξίωμα  το 2008 είχε αναφερθεί στη συγκεκριμένη αντίληψη ως εξής: «Υιοθετώντας την αρχή της Ευθύνης Παροχής Προστασίας, τα Ηνωμένα Έθνη δέχονται ότι οι μαζικές αγριότητες που πραγματοποιούνται σε ένα κράτος αφορούν όλα τα κράτη». [3]  Πολύ ωραίες  λέξεις  και ιδιαίτερα επικίνδυνες.

Σύμφωνα με πληροφορίες από το εσωτερικό του Λευκού Οίκου, το κεντρικό πρόσωπο που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να επηρεάσει τον  Obama υπέρ της ανάληψης στρατιωτικής δράσης κατά της Λιβύης, επικαλούμενο την νεφελώδη αρχή της «Ευθύνης Παροχής Προστασίας» ήταν η σύμβουλος του Προέδρου Samantha Power. [4]

Επί της ουσίας, δια μέσου ενός μπαράζ ελεγχόμενης προπαγάνδας του ΝΑΤΟ, η αμερικανική κυβέρνηση χωρίς καμία αξιόπιστη απόδειξη, ισχυρίστηκε ότι η πολεμική αεροπορία του Καντάφι  αιματοκύλισε αθώους πολίτες. Με αυτόν τον ισχυρισμό και υπό ασφυκτική πίεση από την Ουάσινγκτον, κάμφθηκαν οι αντιρρήσεις του  Amr Moussaκαι των μελών του Αραβικού Συνδέσμου, προκειμένου να δοθεί στην Ουάσιγκτον και στο Λονδίνο το νομικό φύλλο συκής  που χρειάζονταν. Αυτή η μη αποδεδειγμένη σφαγή αθώων πολιτών, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους, ήταν ο λόγος εξαιτίας του οποίου ήταν αναγκαίος ένας «ανθρωπιστικός» πόλεμος. Υπό αυτό το πρίσμα, θα μπορούσε κανείς να θέσει το ερώτημα γιατί δεν εφαρμόζεται μια Νατοϊκή επιχείρηση εναέριας ζώνης αποκλεισμού  επίσης στο Μπαχρέιν, ή την Υεμένη, ή τη Συρία; Ποιός  καθορίζει τα κριτήρια ως προς αυτό το νέο πεδίο «δράσης» που ονομάζεται αρχή «της Ευθύνης Παροχής Προστασίας»;

Από την πλευρά της Ουάσινγκτον ή του Λονδίνου ή του Παρισιού δεν υπήρξε καμία σοβαρή προσπάθεια διαπραγμάτευσης μιας εκεχειρίας εντός Λιβύης, καμία προσπάθεια εξεύρεσης ενός συμβιβασμού όπως γίνεται ή έγινε σε άλλες χώρες. Ακριβώς, αυτή είναι και η θαυμάσια ευελιξία του νέου δόγματος της «Ευθύνης Παροχής Προστασίας». Η Ουάσιγκτον αναλαμβάνει να καθορίσει ποιος είναι υπεύθυνος και για τι πράγμα φέρει ευθύνη. Η εθνική κυριαρχία μετατρέπεται σε λείψανο.

Το 2004, ο George Soros έγραφε σε ένα ελάχιστα γνωστό άρθρο του στο περιοδικό Foreign Policy σχετικά με την έννοια της εθνικής κυριαρχίας:

«Η εθνική κυριαρχία είναι μια αναχρονιστική έννοια που δημιουργήθηκε στους προγενέστερους χρόνους  όταν η κοινωνία  αποτελούνταν από  κυβερνήτες και υπηκόους, όχι πολίτες. Έγινε ο ακρογωνιαίος λίθος των διεθνών σχέσεων με τη Συνθήκη της Βεστφαλίας το 1648… Σήμερα, αν και όλα τα έθνη κράτη  δεν δίνουν με δημοκρατικό τρόπο λογαριασμό στους πολίτες τους, η αρχή της εθνικής κυριαρχίας στέκεται εμπόδιο στο δρόμο εξωτερικών επεμβάσεων στις εσωτερικές υποθέσεις των εθνών κρατών. Η αληθινή κυριαρχία, όμως, ανήκει στους ανθρώπους, οι οποίοι, με τη σειρά τους, εκπροσωπούνται από τις  κυβερνήσεις τους. Εάν οι κυβερνήσεις καταχρώνται την εξουσία που τους εμπιστεύονται οι πολίτες και οι πολίτες δεν έχουν κανένα τρόπο να διορθώσουν τέτοιες καταχρήσεις, η πραγματοποίηση παρεμβάσεων από το εξωτερικό δικαιολογείται».[5]

H Αρχή της Ευθύνης Παροχής Προστασίας

Η επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Λιβύη είναι ένα πραξικόπημα που έχει προετοιμαστεί επιμελώς εδώ και χρόνια. Ο πρώτος που μίλησε δημοσίως για την έννοια της «Ευθύνης Παροχής Προστασίας» ήταν ο Gareth Evans, πρώην αυστραλός Υπουργός Εξωτερικών και Πρόεδρος της Ομάδας Διεθνών Κρίσεων.

Το 2002, ένα χρόνο πριν πριν από την παράνομη αμερικανο-βρετανική επίθεση στο Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν, ο Evans δημοσίευσε ένα άρθρο στο  περιοδικό ForeignAffairs, στην κατεξοχήν επιθεώρηση εξωτερικής πολιτικής  του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων της Νέας Υόρκης. [6]

Στο άρθρο του, ο Evans τασσόταν υπέρ της έναρξης μιας συζήτησης για την πραγματοποίηση επεμβάσεων σε μια χώρα στη βάση ανθρωπιστικών λόγων, ακόμη και αν τα όποια γεγονότα βρίσκονταν σε εξέλιξη αφορούσαν αποκλειστικά και μόνο το εσωτερικό της συγκεκριμένης χώρας. Υποστήριζε ότι «θα πρέπει να αναδιατυπωθεί η όλη υπάρχουσα σχετική επιχειρηματολογία όχι στη βάση του «δικαιώματος επέμβασης» αλλά στη βάση της «ευθύνης για παροχή προστασίας». [7]

Το έξυπνο αυτό γλωσσικό «παιχνίδι» θόλωσε όσο έπρεπε τα νερά σχετικά με την θεμελιώδη Αρχή της Χάρτας του ΟΗΕ, η οποία αναφέρεται στην αρχή της ισότητας ανάμεσα σε δύο εθνικά κυρίαρχα κράτη (άρθρο 2, παράγραφος 1). Υπήρχε ισχυρότατος λόγος εξαιτίας του οποίου τα ιδρυτικά κράτη μέλη που υπέγραψαν τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ, το 1946, είχαν, τότε, αποφασίσει να εξαιρέσουν τον ΟΗΕ από την οποιαδήποτε τύπου αστυνομική παρέμβαση στις εσωτερικές διαμάχες ανεξαρτήτων και κυρίαρχων κρατών.

Πώς, λοιπόν, σήμερα θα αποφασίσει κάποιος ποια πλευρά, σε μια δεδομένη σύγκρουση, έχει δίκιο; Υπό το πρίσμα της αρχής της «Ευθύνης Παροχής Προστασίας», επί της ουσίας, μόνο οι ΗΠΑ και ορισμένοι, λίγοι, επιλεγμένοι σύμμαχοί τους θα μπορούσαν, δυνητικά, να ορίσουν ότι η Κίνα παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα της Θιβετιανής ή της οποιασδήποτε άλλης εθνικής μειονότητας και να δώσουν εντολή σε στρατεύματα του ΝΑΤΟ να επέμβουν υπό τον μανδύα μιας ανθρωπιστικής πράξης.  Και υπό την έννοια αυτή, θα μπορούσε το ΝΑΤΟ να αποφασίσει να επέμβει στην Τσετσενία, που είναι τμήμα της ρωσικής ομοσπονδίας, επειδή τα στρατεύματα της Μόσχας προσπαθούν να επιβάλουν την τάξη στους εκεί μαχητές που εξοπλίζονται κρυφά από το ΝΑΤΟ μέσω των δικτύων της Al Qaeda ή των μουτζαχεντίν της κεντρικής Ασίας. Επίσης, θα μπορούσε με μια παρόμοια «ανθρωπιστική»  δικαιολογία,  να ζητήσει κάποιος από το ΝΑΤΟ να θέσει σε εφαρμογή μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη Λευκορωσία ή την Ουκρανία ή τη Βενεζουέλα ή τη Βολιβία ή ίσως σε κάποιο βαθμό, στη Βραζιλία.

Το δόγμα, λοιπόν, της λεγόμενης ανθρωπιστικής αρχής της «Ευθύνης Παροχής Προστασίας» ανοίγει το κουτί της Πανδώρας  δίνοντας δυνατότητες σε εκείνες τις δυνάμεις που ελέγχουν την παγκόσμια κοινή γνώμη μέσω του CNN ή του BBC ή άλλων μεγάλων ΜΜΕ όπως οι New York Times, να δικαιολογήσουν μια de facto πολιτική νεο-αποικιακή στρατιωτική επέμβαση. Αυτή είναι η πραγματική σημασία των όρων των οποίων την «αναδιατύπωση» υποστήριξε ο Gareth Evans.

Οι αναδιατυπώσεις που χειραγωγούν την κοινή γνώμη

H διαμόρφωση της κοινής γνώμης είναι ένα θέμα που έχει μελετηθεί σε βάθος από τα ΜΜΕ.  Η τεχνική είναι γνωστή:πρόκειται για χειρισμό της συναισθηματικής αντίδρασης  ενός ατόμου  ή ακριβέστερα, της αντίληψη του/της για τις έννοιες λέξεων ή φράσεων. Όταν το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα επεδίωξε να κερδίσει την υποστήριξη της κοινής γνώμης για να προχωρήσει σε μια τεράστια φοροαπαλλαγή κληρονομιάς υπέρ των πλουσίων, κάτι πολύ σημαντικό για ανθρώπους όπως ο Bill Gates ή ο Warren Buffett που μπορούν έτσι να διατηρούν τα δισεκατομμύρια τους, η ηγεσία Μπους επαναδιατύπωσε τον όρο φόρος κληρονομιάς ως «φόρος θανάτου,» κάνοντας το όλο θέμα να φαίνεται σαν κάτι που ο οποιοσδήποτε θα πρέπει να στηρίξει, αφού όλοι θα πεθάνουν κάποια μέρα – η φράση: «μόνο οι πλούσιοι κληρονομούν μεγάλες περιουσίες αλλά όλοι πεθαίνουν» ήταν η αναδιατύπωση.

Μια ρητορική φράση παρουσιάζεται έτσι ώστε να ενθαρρύνει μια ορισμένη ερμηνεία και για να αποθαρρύνει άλλες. Δύο αυθεντίες στη διαδικασία αυτή, η Susan Fiske και η Shelley Taylor εξηγούν γιατί η αναδιατύπωση είναι ένα τόσο ισχυρό εργαλείο χειραγώγησης της αντίληψης.  Δημιουργεί, υποστηρίζουν, έναν διανοητικό «συντομότερο δρόμο.» Σύμφωνα με αυτή την άποψη, οι άνθρωποι είναι εκ φύσεως «γνωστικά τεμπέληδες», που σημαίνει ότι  προτιμούν να σκέφτονται όσο το δυνατόν λιγότερο. Η ύπαρξη συγκεκριμένων γνωστικών πλαισίων εντός των οποίων εντάσσονται λέξεις και έννοιες δίνει ένα γρήγορο και εύκολο τρόπο επεξεργασίας των πληροφοριών. Ως εκ τούτου, οι άνθρωποι θα χρησιμοποιήσουν τα ήδη υπάρχοντα διανοητικά φίλτρα για να κατανοήσουν τα εισερχόμενα μηνύματα. Όπως οι Fiske και Taylor επισημαίνουν αυτό δίνει στον αποστολέα και σε αυτόν που διαμορφώνει το πλαίσιο πληροφόρησης, τεράστια δύναμη ως προς την αξιοποίηση των σχημάτων αυτών με στόχο την επίδραση στο τελικό αποτέλεσμα της ερμηνείας που ο κάθε δέκτης θα δώσει στο μήνυμα που λαμβάνει. [8]

Αυτό που γίνεται προφανές, με την περίπτωση της επίθεσης κατά της Λιβύης που έχει τον χαρακτήρα μιας μέγιστης δοκιμής απόδοσης του νέου νοήματος της «Ευθύνης Παροχής Προστασίας» σε μια στρατιωτική επέμβαση, είναι η αποδοχή των ριζικά νέων μορφών που λαμβάνει μια ενορχηστρωμένη στρατιωτική επέμβαση, με ή χωρίς την προϋπόθεση της ύπαρξης κυρώσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Αναδύεται μια ριζικά νέα μορφή νεο-αποικιοκρατίας, ένα σημαντικό νέο βήμα στην κατεύθυνση προς την Νέα Τάξη Πραγμάτων, δηλαδή προς την, με πάθος επιδιωκόμενη, από το αμερικανικό Πεντάγωνο «Κυριαρχία Επί Ολόκληρου του Φάσματος».

Οι πανταχού παρούσες ΜΚΟ

Την προώθηση της αποδοχής και υιοθέτησης της έννοιας της αρχής της «Ευθύνης για την Παροχή Προστασίας» έχει αναλάβει μία ακόμη, από τις πανταχού παρούσες, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις,  η οποία ονομάζεται Global Centre for the Responsibility to Protect. Η οποία, με τη σειρά της, όπως οι φημισμένες ξύλινες ρώσικες κούκλες, δημιουργήθηκε από άλλες ΜΚΟ ανθρώπινων δικαιωμάτων, στις οποίες συγκαταλέγονται η Ομάδα Διεθνών Κρίσεων – International Crisis Group-, οι Human Rights Watch, Oxfam International, Refugees International, και τυπικά χρηματοδοτείται από ένα μικρό δίκτυο  χορηγών. [9]

O Gareth Evans είναι συμπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Global Centre for the Responsibility to Protect, ενώ παράλληλα είναι Επίτιμος Πρόεδρος της Ομάδας Διεθνών Κρίσεων. της οποίας ηγήθηκε από το 2000 ως το 2009.

Η Ομάδα Διεθνών Κρίσεων του Evans, που έχει αυτό-περιγράφεται με ταπεινότητα ως μια οργάνωση «που θεωρείται ευρέως ως η πλέον ανεξάρτητη, μη κυβερνητική πηγή πληροφόρησης, ανάλυσης και παροχής συμβουλών προς κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς για θέματα συγκρούσεων», σε καμία περίπτωση, φυσικά, δεν αποτελεί φωνή ανεξαρτησίας ή δημοκρατίας. Είναι δημιούργημα των κυρίαρχων πολιτικών κύκλων της Ουάσιγκτον που έχουν ως στόχο να προωθήσουν αυτό που το Πεντάγωνο ονομάζει «Κυριαρχία επί Ολόκληρου του Φάσματος». [10]

Εκτός από  τα κεφάλαια που παίρνει από τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας, η Ομάδα Διεθνών Κρίσεων του Evans λαμβάνει επίσης γενναιόδωρη υποστήριξη από τα ιδρύματα Rockefeller, Ford και MacArthur. [11] Ο George Soros, ιδρυτής του Open Society Institute –του Ινστιτούτου Ανοικτής Κοινωνίας- είναι στο συμβούλιο των επιτρόπων της Ομάδας Διεθνών Κρίσεων. [12] Και πριν κάνει την δραματική και καλά υπολογισμένη χρονικά επιστροφή του στην Αίγυπτο, τον Ιανουάριο του 2011, ο Mohamed El Baradei, υπήρξε επίσης μέλος του συμβουλίου του τμήματος της Ομάδας Διεθνών Κρίσεων που εδρεύει στις Βρυξέλλες. [13]

Παλαιότερα, της Ομάδας Διεθνών Κρίσεων είχε ηγηθεί ο Zbigniew Brezinski, σύμβουλος Αμερικανών Προέδρων και επί μακρόν συνεργάτης του David Rockefeller. Μεταξύ άλλων προσωπικοτήτων που συνδέονται με την Ομάδα Διεθνών Κρίσεων του Evans  συγκαταλέγεται και οMorton Abramowitz, πρώην μέλος του συμβουλίου του Ιδρύματος Εθνικής Δημοκρατικής Κληρονομιάς -National Endowment for Democracy-. [14]

Σημερινός πρόεδρος της Ομάδας είναι ο Thomas Pickering, πρώην Αμερικανός πρέσβης στη Μόσχα και στο Ελ Σαλβαδόρ όπου κατηγορήθηκε για υποστήριξη της δημιουργίας των ταγμάτων θανάτου. Ο κατάλογος της Ομάδας περιλαμβάνει επίσης το στρατηγό Wesley Clark, πρώην διοικητή του ΝΑΤΟ -που οδήγησε την καταστροφή της Γιουγκοσλαβίας το 1999 -  και του Samuel Berger, πρώην συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ. Ο προηγούμενος γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Λόρδος Robertson είναι επίσης μέλος. [15] Όλα αυτά, προκαλούν, σίγουρα, σκέψεις για το ποιοι είναι πραγματικά οι στόχοι της αρχής «για την Ευθύνη Παροχής Προστασίας» που ευαγγελίζεται ο Evans.

Το Global Centre for the Responsibility to Protect του Evans, εκτός από ενεργό δράση στη βόρεια Αφρική και στη Μέση Ανατολή, αναμιγνύεται επίσης άμεσα στην Ασία από το παράρτημά του στην Αυστραλία.

Με δύο λόγια, όλοι αυτοί κάνουν τεράστιες προσπάθειες να προπαγανδίσουν την έννοια της αρχής «της Ευθύνης Παροχής Προστασίας» υπό το μανδύα  της προστασίας διαφόρων πληθυσμών από ό,τι ορίζουν ως «γενοκτονία, εγκλήματα πολέμου, εθνοκαθάρσεις,  εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας…» [16]. Η παγκόσμια κοινότητα υφίσταται πλύση εγκεφάλου για να αποδεχτεί την νέα πρόταση χωρίς ούτε άχνα σοβαρής διαφωνίας.

Ο Michael Barker, ένας Αυστραλός αναλυτής της χρήσης ανθρωπιστικής ρητορικής που γίνεται από ΜΚΟ που έχουν την έδρα τους στις ΗΠΑ με στόχο την προώθηση στόχων που θέτει η Ουάσινγκτον, σημειώνει:  ««αν ίσως» ο διαβολικός Καντάφι ήταν ένας αξιόπιστος –με τη δική μας στήριξη – δικτάτορας… η αμερικανική κυβέρνηση θα μπορούσε να έχει ασκήσει περισσότερη επιρροή στις πολιτικές επιλογές του, και να τον είχε πείσει να παραιτηθεί και να αντικατασταθεί από έναν πιο κατάλληλο, πιο φιλικό, προς τις ΗΠΑ, ηγέτη. Εντούτοις, ακριβώς επειδή ο Καντάφι δεν είναι ένας δικτάτορας που στηρίζεται από τη Δύση, οι ξένες δυνάμεις δεν μπορούν να τον αναγκάσουν να κάνει κάτι και να τον χειραγωγήσουν τόσο εύκολα: αυτό εξηγεί γιατί οι ελίτ που ηγούνται του κόσμου  θέλησαν τόσο έντονα να χρησιμοποιήσουν την ανθρωπιστική πρόφαση για να υποστηρίξουν τους αντιπάλους του στον εμφύλιο πόλεμο. «[17]

Και κάνοντάς το, δημιούργησαν ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο προηγούμενο, όπως μόλις τώρα πολλές χώρες αρχίζουν ν’ αντιλαμβάνονται.

*Αμερικανο-γερμανός αναλυτής γεωπολιτικών και οικονομικών ζητημάτων. Στα βιβλία του περιλαμβάνονται τα: A Century of War : Anglo-American Oil Politics and the New World Order (2011, έχει επανεκδοθεί σε νέα έκδοση) andGods of Money: Wall Street and the Death of the American Century (2010).

[1] Ban Ki-Moon, όπως μεταφέρει τη δήλωσή του ο Omri Ceren, “Responsibility To Protect,” Not Remotely New, 20 Μάρτιου 2011, Σχόλιο.

[2] Bonney Kapp, «Obama’s Libya Speech: The Highlights», 28 Μαρτίου 2011, CNN.

[3] Hillary Clinton, «2008 Presidential Aide Questionnaire».

[4] Indira A.R. Lakshmanan και Hans Nichols, «Samantha Power Brings Activist Role Inside to Help Persuade Obama on Libya», Bloomberg News, 25 Μαρτίου 2011, 2011.

[5] George Soros, «The Peoples’ Sovereignty: How a new twist on an old idea can protect the world’s most vulnerable populations», New York, Foreign Policy, 1 Ιανουαρίου 2004.

[6] Gareth Evans και Mohamed Sahnoun, «The Responsibility to Protect», Foreign Affairs, Vol.81, no.6, Νοέμβριος/Δεκέμβριος 2002, Σελ: 99-110.

[7] Το ίδιο.

[8] S.T. Fiske και S.E. Taylor, Social Cognition (2nd ed.), 1991, New York, McGraw-Hill.

[9] Global Centre for the Responsibility to Protect, «Who We Are».

[10] F. William Engdahl, Full Spectrum Dominance: Totalitarian Democracy in the New World Order, Wiesbaden, 2009.

[11] Jan Oberg, «The International Crisis Group: Who Pays the Piper?», The Transnational Foundation for Peace and Future Research, Press Info #219, 15 Απριλίου 2005.

[12] International Crisis Group Website.

[13] Το ίδιο.

[14] Το ίδιο.

[15] Ibid.

[16] Global Centre for the Responsibility to Protect, «Who We Are».

[17] Michael Barker, Stephen Zunes, «Libya, and Seemingly Moral Imperatives», March 31, 2011.

http://www.voltairenet.org/article169705.html   απο το http://www.inprecor.gr/