«Έφυγε» σήμερα Τρίτη ο Ιάκωβος Καμπανέλλης

 

Βήχος Παναγιώτης 

«Xαρακτηριστικό της γενιάς μου είναι ότι μας κυοφορούσε η εποχή. Θέλαμε να μιλήσουμε, να έχουμε έναν «λόγο». Γι’ αυτό γράψαμε».

Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 89 ετών ο Ιάκωβος Καμπανέλλης. Ο θεατρικός συγγραφέας και δημοσιογράφος νοσηλευόταν τις τελευταίες ημέρες, σε ιδιωτικό νοσοκομείο. Ο συγγραφέας της «Αυλής των Θαυμάτων» έφυγε αφήνοντας πίσω του μια πλούσια παρακαταθήκη με θεατρικά κείμενα αλλά και ιστορικής σημασίας βιωματικά έργα όπως το «Μαουτχάουζεν» στο οποίο περιγράφεται ο έρωτας δύο κρατουμένων στο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης - στο στρατόπεδο όπου φυλακίστηκε και ο ίδιος.

Φτωχότερα είναι τα ελληνικά γράμματα από σήμερα, καθώς ένας από τους σημαντικότερους δημιουργούς του 20ου αιώνα, ένας από τους τελευταίους μεγάλους θεατρικούς συγγραφείς, ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, έφυγε από τη ζωή.

Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης κατέληξε στις 13:45 μετά από πολυήμερη νοσηλεία στο νοσοκομείο Μητέρα λόγω επιπλοκών στην υγεία του από χρόνιο προβλήμα που αντιμετώπιζε με τα νεφρά του. Ο Ι. Καμπανέλλης έχει προσφέρει αξιόλογα και σημαντικά έργα του ελληνικού θεάτρου, σενάρια όπως αυτό της Στέλλας του Μιχάλη Κακογιάννη και του Δράκου του Νίκου Κούνδουρου.

Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης γεννήθηκε στη Νάξο τον Δεκέμβριο του 1922. Το 1935 η οικογένειά του έρχεται για μόνιμη εγκατάσταση στην Αθήνα. Στη κατοχή αναμείχθηκε στην αντίσταση αλλά όταν συνελήφθηκε από τους Γερμανούς (1943) οδηγήθηκε και κρατήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν μέχρι τις 5 Μαΐου 1945 οπότε και απελευθερώθηκε από τις συμμαχικές δυνάμεις.

'Όταν γυρίζει στην Αθήνα, οι παραστάσεις του Θεάτρου Τέχνης του Καρόλου Κουν, το χειμώνα του 1945-46, τον συναρπάζουν. «Εκεί ανακάλυψα τον εαυτό μου και τον προορισμό μου». είχε δηλώσει. Αν και δεν ολοκλήρωσε γυμνασιακή μόρφωση έδειξε ιδιαίτερη αφοσίωση στο γράψιμο. Τον Καμπανέλλη ανακάλυψε ο Αδαμάντιος Λεμός. Το πρώτο θεατρικό έργο του ήταν "ο Χορός πάνω στα στάχυα" που παρουσιάστηκε τη θερινή θεατρική περίοδο 1950 από το θίασο Λεμού στο Θέατρο «Διονύσια» της Καλλιθέας.

Από τα θεατρικά του έργα τα πλέον γνωστά είναι «Έβδομη μέρα της δημιουργίας», «Η Αυλή των θαυμάτων», «Ηλικία της νύχτας», «Παραμύθι χωρίς όνομα», «Γειτονιά των Αγγέλων», «Βίβα Ασπασία», «Οδυσσέα γύρισε σπίτι», «Αποικία των τιμωρημένων», «Το μεγάλο μας τσίρκο», «Ο εχθρός λαός» και «Πρόσωπα για βιολί και ορχήστρα».

Η σχέση του έλληνα συγγραφέα με το εξωτερικό είναι παλιά. Εργα του Ιάκωβου Καμπανέλλη έχουν ανέβει εκτός Ελλάδος επανειλημμένως. Στο Θέατρο Τέχνης της Μόσχας ανέβηκε το «Ο δρόμος περνά από μέσα». Στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας, «Η αυλή των θαυμάτων». Στο Βερολίνο «Η γυναίκα και ο Λάθος». Στη Ρουμανία τα έργα «Οδυσσέα γύρισε σπίτι» και «Η αυλή των θαυμάτων». «Η πρώτη φορά ήταν σε πανεπιστημιακό θεάτρο της Βοστώνης, στα μέσα της δεκαετίας του ΄60 με το «Οδυσσέα», και αμέσως μετά από τους τελειοφοίτους της σχολής Ράινχαρντ στη Βιέννη, σε μετάφραση των φοιτητών ανέβηκε «Η αυλή των θαυμάτων» που στη συνέχεια μεταφέρθηε σε βιεννέζικη θεατρική σκηνή», έλεγε ο Καμπανέλλης στο «Βήμα» το 2004, όταν τρεις θίασοι, στην Ουάσινγκτον, την Αγκυρα και την πόλη του Μεξικού βρίσκονταν ήδη στο στάδιο προετοιμασίας (κυρίως οι δύο πρώτοι) για τις πρεμιέρες τους. Ο ίδιος, πρωτίστως είχε αποδώσει την συγκυρία στην τύχη και την επιμονή κάποιων ανθρώπων που στήριξαν το έργο του.

Ιάκωβος Καμπανέλλης Βιογραφία

Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης γεννήθηκε στη Νάξο στις 3 Δεκεμβρίου του 1922. Το 1935 η οικογένειά του έρχεται για μόνιμη εγκατάσταση στην Νίκαια. Στη κατοχή αναμείχθηκε στην αντίσταση αλλά όταν συνελήφθη από τους Γερμανούς (1943) οδηγήθηκε και κρατήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν μέχρι τις 5 Μαΐου 1945 οπότε και απελευθερώθηκε από τις συμμαχικές δυνάμεις.Όταν γυρίζει στην Ελλάδα, οι παραστάσεις του Θεάτρου Τέχνης του Καρόλου Κουν, το χειμώνα του 1945-46, τον συναρπάζουν... «εκεί ανακάλυψα τον εαυτό μου και τον προορισμό μου». Αν και δεν ολοκλήρωσε γυμνασιακή μόρφωση έδειξε ιδιαίτερη αφοσίωση στο γράψιμο. Τον Καμπανέλλη ανακάλυψε ο Αδαμάντιος Λεμός. Το πρώτο θεατρικό έργο του ήταν "ο Χορός πάνω στα στάχυα" που παρουσιάστηκε τη θερινή θεατρική περίοδο 1950 από το θίασο Λεμού στο Θέατρο «Διονύσια» της Καλλιθέας.

Παντρεύτηκε την ηθοποιό Τάνια Σαββοπούλου.

Από τα θεατρικά του έργα τα πλέον γνωστά είναι "Έβδομη μέρα της δημιουργίας", "Η Αυλή των θαυμάτων", "Ηλικία της νύχτας", "Παραμύθι χωρίς όνομα", "Γειτονιά των Αγγέλων", "Βίβα Ασπασία", "Οδυσσέα γύρισε σπίτι", "Αποικία των τιμωρημένων", "Το μεγάλο μας τσίρκο", "Ο εχθρός λαός" και "Πρόσωπα για βιολί και ορχήστρα".

Βρισκόταν νοσηλευόμενος σε μονάδα εντατικής θεραπείας μετά από επιπλοκή λόγω της νεφροπάθειας από την οποία έπασχε.

Απεβίωσε στις 29 Μαρτίου 2011 λίγες μέρες μετά το θάνατο της γυναίκας του.

Όλα τα έργα που παίχτηκαν

Χορός πάνω στα στάχυα - Θίασος Αδ. Λεμού, 1950

Έβδομη μέρα της δημιουργίας - Εθνικό Θέατρο, Β' Σκηνή, 1955-56

Αυτός και το παντελόνι του και Κρυφή ζωή (μονόπρακτα) - Βασ. Διαμαντόπουλος, 1957

Η Αυλή των Θαυμάτων - Θέατρο Τέχνης, 1957-58

Η ηλικία της νύχτας - Θέατρο Τέχνης, 1958-59

Ο Γορίλας και η Ορτανσία - Θίασος Ε. Βεργή, 1959

Παραμύθι χωρίς Όνομα - Νέο Θέατρο Βασ. Διαμαντόπουλου - Μαρ. Αλκαίου 1959-60

Γειτονιά των αγγέλων - Θίασος Καρέζη, 1963-64

Βίβα Ασπασία - Θίασος Καρέζη, 1966-67

Οδυσσέα γύρισε σπίτι - Θέατρο Τέχνης, 1966-67

Αποικία των τιμωρημένων - Πειραματικό Θέατρο Ριάλδη, 1970-71

Ασπασία - Θίασος Καρέζη-Καζάκου, 1971-72

Το μεγάλο μας τσίρκο - Θίασος Καρέζη-Καζάκου, 1972-73

Το κουκί και το ρεβύθι - Θίασος Καρέζη-Καζάκου, 1974

Ο εχθρός λαός - Θίασος Καρέζη-Καζάκου, 1975

Πρόσωπα για βιολί και ορχήστρα - Θέατρο Τέχνης, 1976-77

Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού - Θέατρο Τέχνης, 1978-79

Ο μπαμπάς ο πόλεμος - Θέατρο Τέχνης, 1981

Ο αόρατος Θίασος - Εθνικό Θέατρο, 1988

Ο δρόμος περνά από μέσα - 1992

Έγραψε επίσης σενάρια κινηματογραφικών ταινιών κυριότερα των οποίων είναι:

Στέλλα σε σκηνοθεσία Κακογιάννη.

Ο δράκος σε σκηνοθεσία Κούνδουρου.

Αρπαγή της Περσεφόνης σε σκηνοθεσία Γρηγορίου.

Το κανόνι και τ΄ αηδόνι σε σκηνοθεσία Ιάκωβου και Γιώργου Καμπανέλλη.

Κορίτσια στον ήλιο σε σκηνοθεσία Βασίλη Γεωργιάδη.

Επίσης ο Ιάκωβος Καμπανέλλης συνέγραψε και το βιβλίο "Μαουτχάουζεν". Έργα του Ι.Κ. έχουν μεταφρασθεί και παιχτεί στην Αγγλία, Αυστρία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία και Σουηδία. Ασχολήθηκε επίσης με τη δημοσιογραφία στις εφημερίδες "Ελευθερία" (1963-65), "Ανένδοτος" (1965-66) και από το 1975 στα "Νέα". Υπήρξε επίσης μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων.

Ιάκωβος Καμπανέλλης Βιογραφικό

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια